ژان پرووه (Jean Prouvé)

ژان پرووه (Jean Prouvé) ، طراح صنعتی، معمار و مهندس فرانسوی (۸ آوریل ۱۹۰۱ تا ۲۳ مارس ۱۹۸۴)، کسی است که مرز بین ریاضیات و زیبایی‌شناسی را محو کرد. پرووه را با طراحی مبلمان چگال اما چابک به خاطر می‌آوریم. همچنین، نقش او در زمینه شکل‌گیری جنبش خانه‌های پیش‌ساخته در یادها نقش بسته است. مهارت پرووه در ساخت محصولات فلزی، الهام‌بخش جنبش Structural Expressionist و راهنمای معماران بزرگ بریتانیایی چون ریچارد راجرز و نورمن فاستر شد.

ژان پرووه در پاریس متولد شد؛ پدرش هنرمند ویکتور پرووه و مادرش پیانیست Marie Duhamel است. ژان پرووه در شهر نانسی و مدرسه هنر Nouveau بزرگ شد. پدر وی از اعضای این مدرسه بود. اعضای مدرسه معتقد بودند که در خلق آثار هنری باید از فناوری‌های صنعتی استفاده کرد؛ همچنین سعی می‌کردند مانند یک صنعت، آثار خود را به تولید انبوه برسانند. ۱۳ تا ۱۶ سالگی پرووه در مدرسه هنرهای پنج‌گانه نانسی سپری شد و همزمان در یک آهنگری و یک فروشگاه اشیا فلزی به کارآموزی پرداخت.

در ۱۹۲۴ و در ۲۲ سالگی، ژان پرووه اولین استودیو خود را افتتاح کرد. او با استفاده از فولاد و آهن نرم دست به خلق چندین لامپ، لوستر، نرده و اولین سری از مبلمانش تحت عنوان La Chaise Inclinable زد. این صندلی راحتی اولین محصول تکنیک لوله‌های فولادی تخت است؛ تکنیکی که نتیجه پژوهش استودیو پرووه میباشد و خم کردن صندلی را ممکن کرده است. این فناوری همزمان با تکنیک لوله‌های فولادی خمیده مارسل بروئر ظهور کرد. تولید صندلی تا دهه ۱۹۳۰ ادامه یافت و در همین حین، پرووه جزئیات متعددی برای ساختمان‌های فرانسوی خلق کرد مانند دروازه‌های Verdun Memorial یا همکاری وی با Robert Mallet-Stevens در طراحی چندین خانه.

این موفقیت‌های اولیه، مقدمه گسترش استودیو پرووه شد؛ استودیو به آتلیه ژان پرووه تغییر نام یافت و به مکانی تازه نفس تبدیل شد که در زمینه تولید لوازم کاملاً صنعتی برای صنعت ساختمان‌سازی و تولید انبوه مبلمان فعالیت می‌کرد. در این مدت شاهد ظهور نوآوری‌های زیادی از وی بودیم مانند ست Cite که شامل میز و صندلی‌های دانش‌آموزی بود و یک میز براق سیاه که Bureau CPDE نامیده شد. تا سال ۱۹۳۶، پرووه تلاش کرد که محصولاتی استاندارد برای بیمارستان‌ها، اداره‌ها و مدارس تولید کند. در همین سال، در طراحی یک سرویس بهداشتی با لی کوربوزیه همکاری کرد و از اولین ساختار پیش‌ساخته و خوداتکا تحت عنوان BLPS رونمایی کرد. این ساختار برای خانه‌های تفریحی مناسب بود. سادگی مونتاژ و سبکی محصول به‌قدری بود که طی چهار تا پنج روز و توسط پنج کارگر ساخته یا تخریب می‌شد.
طی جنگ جهانی دوم، استودیو پرووه مأمور ساخت خوابگاه‌های پیش‌ساخته برای ارتش فرانسه شد. این پروژه، منشأ شکل‌گیری امضای سیستم ساختاری پرووه بود؛ سیستمی که بعدها به قسمت کلیدی طراحی‌های معماری او تبدیل شد. برای دست‌یابی به مرتبه‌ای بالاتر از استحکام و ثبات، ستون‌های A شکل عظیمی طراحی می‌کرد که تیر افقی آن، وزن بام و دیوارها را تحمل می‌کرد.

بعد از جنگ، دسترسی بیشتر به متریال مختلف با همهمه نیاز به خانه‌های جدید همراه شد. برای رفع این نیاز، ژان پرووه با Pierre Jeanneret و برادر کوربوزیه همکاری کرد تا ایده خانه‌های قابل‌انتقال را توسعه دهد. خلق سریع خانه‌های بادوام برای بی‌خانمان جنگ، نتیجه ترکیب مونتاژ آسان BLPS با استحکام ساختاری خوابگاه ارتش فرانسه است. پرووه، این بار طرح ستون را شکافت؛ پهن‌تر کرد و در مرکز کف بنا قرار داد تا مانند یک پورتال درونی عمل کند که از طریق تیرهای فولادی باریک و بلند به دیوارها وصل می‌شد. این خانه‌ها در ابعاد مختلف ۶ در ۶، ۸ در ۸ و ۹ در ۶ تولید می‌شدند. این طرح در پروژه خانه قابل‌انتقال Ferembal به کمال رسید. در این پروژه، یک ساختمان بلندتر برای کارخانه کالاهای قلعی ساخته شد؛ جایی که پورتال فولادی، محور  بلند ساختمان را فریم می‌کرد تا یک راهرو فضایی خلق کند. قبل از اینکه گالری Patrick Seguin نسخه اصلی Ferembal را بخرد؛ این ساختمان تقریباً تخریب شده بود؛ تا اینکه در سال ۲۰۰۷، Seguin از ژان نوول درخواست کرد که شکوه سابق ساختمان را به آن برگرداند.
او در ادامه مسیرش در زمینه طراحی ساختمان‌های پیش‌ساخته، دست به خلق طرح‌های چندمنظوره برای مستعمرین آفریقایی زد. این ساختارها می‌بایست به اقلیم حاره‌ای منطقه‌ پاسخ می‌دادند. از این رو تصمیم گرفت که پنل‌ها و سیستم‌های کرکره‌ای طراحی کند. تعداد زیادی از این بناها در شهر برازاویل برپا شد؛ جایی که ساختمان‌های بیشماری به هم وصل شدند یا بین آن‌ها پل زده شد. دیگر آثار پیش‌ساخته پرووه عبارتند از مدرسه موقتی Villejuif که در سال ۱۹۵۶ ساخته شد؛ خانه Metropole که در سال ۱۹۴۹ برپا شد و برنده رقابت تولید انبوه مدرسه روستایی به همراه کلاس درس و سکونتگاه معلمین شد و یک ایستگاه برای شرکت انرژی Total که در سال ۱۹۶۹ ساخته شد.

طرح‌های پرووه، بعدها تأثیری عمیق بر روی معمارهای تمام دنیا گذاشت. در سال ۱۹۷۱، پرووه، رهبر هیئتی بود که ریچارد راجرز و مرکز Pompidou رنزو پیانو را برگزیدند. او باعلاقه‌اش به ساختارهای والا، همواره بر تولیدات جدید معمارها نظارت می‌کرد.

بیشتر مبلمان ژان پرووه، هنوز توسط شرکت سوئیسی ویترا تولید می‌شوند. ساختمان‌های پیش‌ساخته ژان پرووه، حفظ شده‌اند و مرتباً در گالری Patrick Seguin به نمایش گذاشته می‌شوند.