ساختمان های هوشمند و پایدار

نزدیک به 40% از سرانه مصرف انرژی و 50% از منابع طبیعی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران، در ساختمان‌ ها صرف می‌شود. آشنایی با روش‌های بهینه‌سازی انرژی در ساخت و ساز و بهره‌برداری ساختمان‌ ها می‌تواند گامی بزرگ در کاهش مصرف انرژی و حفظ منابع طبیعی باشد. طی سال‌های گذشته استانداردها و دستورالعمل‌های مختلفی باهدف افزایش بازدهی انرژی در پروژه‌های ساخت و ساز تدوین شده است. نگاه پایدار و بلند مدت در موفقیت این دستورالعمل‌ها نقش کلیدی دارد. از جمله این دستورالعمل‌ها می‌توان به استاندارد LEED در ایالات متحده امریکا، BREEAM در انگلستان و BNB/DGNB در آلمان اشاره کرد.
از معروف‌ترین دستورالعمل‌ها برای ساختمان های هوشمند و پایدار در کشورهای اروپایی استاندارد BNB آلمان است. در طول سال ها پژوهش در کشور آلمان جداول محاسباتی BNB شامل نکات و پیشنهادهایی برای ساخت و طراحی تهیه شده که امروزه به عنوان جدول ارزیابی و نمره-دهی در دسترس طراحان و سازندگان قرار گرفته‌است . در این جداول قوانین و فرمول های مشخصی‌ جهت ارزیابی کیفیت پروژه های ساختمانی معرفی شده است. با کمک این سیستم ارزیابی مشخص می شود که یک ساختمان ساخته شده (یا پروژه در حال طراحی) تا چه اندازه پایدار است. هرمقدار نمره پروژه براساس جدول بالاتر باشد یعنی‌ کیفیت ساخت و بهر برداری آن (از لحاظ اقتصادی، زیست‌محیطی و انسانی‌) بهتر است. پایداری ساختمان‌ ها در استاندارد BNB از جنبه‌های زیر بررسی می‌شود:
• مقرون به صرفه بودن پروژه ساخت از لحاظ اقتصادی
• کیفیت تکنولوژی‌های گرمایش و سرمایش در پروژه ی ساخت
• همگونی با محیط زیست حین ساخت و استفاده از ساختمان
• تناسب پروژه ساخت با نیاز افرادی که در ساختمان زندگی‌ یا کار می کنند
این سیستم محاسباتی به خریدار کمک می‌کند ارزش ساختمانش را ارزیابی کند. به کارفرما کمک می‌کند کیفیت مورد علاقه اش را مشخص کند و به سازنده اطلاع دهد و یا میزان نمره‌ای را که می‌خواهد به شرکت اجرا کننده به صورت شفاف بیان کند. این سیستم محاسباتی به دولت، سرمایه گذار یا مهندس کنترل کیفیت هم کمک می‌کند مبنایی برای مقایسه سطح پایداری ساختمان‌ های مختلف تکمیل شده و یا در حال ساخت داشته باشد.

از مهمترین روش‌های مدرن افزایش پایداری و بهینه‌سازی مصرف انرژی، هوشمندسازی ساختمان‌ ها و تبدیل آن ها به ساختمان های هوشمند می‌باشد که علاوه بر بهینه‌سازی مصرف انرژی، افزایش راحتی استفاده و امنیت ساختمان را نیز مدنظر دارد. با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند می‌توان مصرف انرژی را تا ۵۰% کاهش داد. همچنین با تعریف حق رفت و آمد به بخش‌های خاصی از ساختمان یا پایش ورودی و خروجی های ساختمان به افزایش امنیت ساکنان کمک کرد. استفاده از هوش در ساختمان ها رده‌های مختلفی‌ از پیشرفتگی و پیچیدگی‌ را دارد که بر اساس خواست و میزان سرمایه گذاری مشتری قابل تنظیم و ارائه می باشند. همچنین به مرور با کاهش هزینه و حجم محصولات آی‌تی امکان استفاده مفید از آنها در پروژه‌های مختلف ساختمانی تسهیل شده است به طوری که استفاده از سیستم های کنترل هوشمند بخش جدایی ناپذیری از پروژه‌های ساخت و ساز حال حاضر آلمان است.

دانشکده مهندسی انرژی و انفورماتیک ساختمان‌ در دانشگاه HTW برلین از موسسات پرسابقه و فعال در زمینه ساختمان های هوشمند و پایدار در آلمان است. با دعوت شرکت آموزش و مشاوره ProEn Consulting، دکتر حسین ثاقبی از اساتید این دانشکده با برگزاری کارگاه‌های آموزشی در موسسه پژوهش در مدیریت و برنامه‌ریزی انرژی دانشگاه تهران به تدریس اصول و چارپوب استاندارد پایداری BNB و ساختمان های هوشمند می‌پردازد.

رعنا جلالی – مدیرعامل شرکت ProEn Consulting
علاقه‌مندان به شرکت در کارگاه‌های آموزشی (30 بهمن تا 2 اسفند 1395) می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل [email protected] تماس بگیرند.

* کارگاه آموزشی ساختمان های هوشمند، روش زندگی آینده
* کارگاه آموزشی استاندارد پایایی ساختمان ها در آلمان