بزرگداشت زاها حدید در ونیز

اولین بزرگداشت بانوی بزرگ معماری پس از درگذشت او هم‌زمان با افتتاح دوسالانه معماری ونیز در Palazzo Franchetti افتتاح شد. پس از درگذشت او در ماه مارچ به سرعت نمایشگاهی کوچک‌تر در قالب معماری گذشته‌نگر با نمایش مصالح و محیط‌های تأثیرگذار برگزار شد. از طراحی‌های دستی گرفته تا محیط‌های واقعیت مجازی، تنوع محیط نشانه کارهای حدید است. او کارش را در یک دنیای آنالوگ شروع کرد و بعدها در دوران گذار به طراحی دیجیتال به یک چهره برجسته بدل شد. از این نظر، این نمایشگاه نقشی دوگانه به عنوان تاریخچه‌ای از شیوه های به‌کاررفته در معماری چهار دهه گذشته ایفا می‌کند.

این طرح‌های گذشته‌نگر پروژه‌های ساخته‌شده، در دست‌ساخت، دردست توسعه و تحقق‌نیافته را دربرمی گیرند که در ده اتاق بر اساس ترتیب زمانی و محیط و بدون ارتباط با یکدیگر سازمان‌دهی شده‌اند. علاوه بر مدل‌های و رسم‌ها، مصاحبه‌های ویدیویی و سکانس‌های پویانمایی نمایشگاه را تکمیل می‌کنند که به صورت چشم‌نوازی با مدل‌های مطالعات برج‌های پارامتریک روی زمینی که رنگ آن به تدریج تغییریافته در تالار مجلل Palazzo Franchetti شروع می‌شود. این قصر ونیزی دوره نئوگوتیک و معماری زاها به یک سری اصول و تناسبات ریاضی پاسخ می‌دهند که در همه مقیاس‌ها قابل‌استفاده‌اند و هماهنگ با هم کار می‌کنند. در واقع، طراحی‌های حدید بارها در فضاهای تاریخ ایتالیا خودنمایی کرده‌اند. در چند دوسالانه گذشته، او یک سری مجسمه را توسط Andrea Palladio بر اساس تناسبات ساختمان Villa Malcontenta طراحی کرد.
توجه خاصی صرف پروژه‌های اولیه‌ای می‌شود که دوره کار او محوری بوده‌اند، از جمله اولین پروژه ساخته‌شده او در سال ۱۹۹۳ یعنی ایستگاه آتش‌نشانی ویترا (Vitra). اگرچه کامپیوترها پیش از این برای ترسیم فنی استفاده می‌شدند، این پروژه عمدتاً با طراحی‌های دستی، مدل‌های فوم برش خورده با دست و نقاشی‌های رنگ و روغن بزرگ نامدار او شناخته می‌شد. موزه ماکسی (MAXXI) هنرهای قرن بیست و یکم در رم که در سال ۲۰۰۸ تکمیل شد، تحولات زیباشناسی او را نشان می‌دهد که با نرم‌افزارها مدل‌سازی سه‌بعدی امکان‌پذیر شد. شکل‌های پرپیچ‌وخم موزه با استفاده از برنامه‌هایی مانند Rhino یا Maya ترسیم شدند، هرچند فرایند آن همچنان شامل مدل‌های کاغذی و طراحی با دست است. در مقابل، پروژه‌های کد زاها (ZHA CODE) (گروه طراحی و محاسبه زاها حدید) واحدی اداری مختص پژوهش‌های طراحی دیجیتال که پنج سال پیش تأسیس شد، به جای پیکرتراشی فرم را از کد تولید می‌کنند. پروژه‌های کد زاها که به عنوان یک پلت فرم آزمایش و آموزش نهادینه‌ شده‌اند، اغلب به پیشنهادهای ملموس طراحی تبدیل می‌شوند. یکی از پروژه‌های تحقق‌یافته که در نمایشگاه گذشته‌نگری نشان داده می‌شود، یک صندلی چاپ‌شده به صورت سه‌بعدی است که از طریق ترکیب مدل‌سازی سه‌بعدی و فایل‌های آغازگر بهینه‌سازی سازه طراحی می‌شود.

این ترکیب که از پیکره‌تراشی و اسکریپت نویسی استفاده می‌کند، متمایل به افزایش مهارت فنی در ایجاد فرم بر اساس متغیرهای خاص عملیاتی است نه متغیرهای کاملاً رسمی. به عنوان مثال، حداقل مساحت گالری ریاضیات در موزه علوم لندن بر اساس جریان هوای اطراف یک هواپیمای به نمایش درآمده در نمایشگاه به دست آمد. یک اتاق در نمایشگاه به اسناد پروژه‌های ساخته‌شده و عکس‌های هلن بینت (Helene Binet) اختصاص داده شد. عکس‌های سیاه و سفید عجیب از پروژه‌های ساخته‌شده در میان انتزاعی‌ترین نمونه‌های فضا در کل نمایشگاه به شمار می‌روند.